ಸಂತಿ ನಿಂಬದಿಯಾಂಗ್ ಇತ್ತಲ್ದಾ? ಅಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಜನ ಸಿಕ್ತ್ರೆ? ಹಳ್ಳಿ ಪೇಟೆ ಮಂದಿಯೆಲ್ಲಾ ಬರ್ತಿತ್ರೆ. ಅವರ್ನೆಲ್ಲ ಒಂದ್ ಕಡಿಗ್ ಕಂಡ್ರೆ ಎಷ್ಟ್ ಖುಷಿ ಆತ್ತ್ ಗೊಯಿತಾ? ಒಬ್ಬ್ರಿಕೊಬ್ರ್ ಭೆಟ್ಟಿ ಆಯಿ ಹ್ವಾಯಿ, ಸಂತಿಗ್ ಬಂದ್ರಿಯಾ? ಹೇಂಗಿದ್ರಿ? ಎಂದ್ ಕೇಂಬದೇನ್? ತಕಂಡ್ ತರಕಾರಿ, ಅದ್ರ ದರದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿ ನಡ್ಸುದೇನ್? ಸಂತಿ ಚೆಂದವೇ ಬೇರೆ ನಮೂನಿ ಅಲ್ದಾ? ಅದಿರ್ಲಿ. ನಿಮ್ಗ ಕುಂದಾಪ್ರ ಸಂತಿ ಬಗ್ಗೆ ಗೊಯಿತಾ? ಅದ್ ನಿನ್ನೆ ಮೊನ್ನೆ ಸುರುವಾದ್ದಲ್ಲ ಮರ್ರೆ, ಅದ್ ಅಲ್ಲಿನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೊಟ್ಟಿಗೇ ನಡ್ಕಂಡ್ ಬರ್ತೆ ಇದ್ದಿತ್, ಅದಕ್ಕ ದೊಡ್ಡ ಇತಿಹಾಸನೇ ಇತ್ತಂಬ್ರ್. ಕುಂದಾಪ್ರ ಸಂತಿ ಹುಟ್ಕಂಡ್ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದ್ ಕತಿ ಹೇಳ್ತ್ರಂಬ್ರ್ ಹಳೀಕ್ನರ್. ಅದೆಂತ ಕತಿ ಅಂದ್ ಕೇಣ್ತ್ರಿಯಾ?
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಿಗುಕ್ ಮುಂಚೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ರ್ ಆಡಳಿತ ಇತ್ತಲ್ದ ನಮ ದೇಶದಾಂಗ್? ಸುಮಾರ್ 1870-75 ರ ಹೊತ್ನಲ್ಲ್ ಕುಂದಾಪ್ರದಲ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ಕೊಯ್ಲೊ ಅಂದಿಕಿ ತಹಸೀಲ್ದಾರ್ ಇದ್ದಿನಂಬ್ರ್, ಅವಂಗ್ ಒಂದಿನ ಹಸಿ ಶುಂಠಿ ಬೇಕಂದೇಳಿ ಆತ್, ಪೇದೆನ್ ಅಂಗ್ಡಿಗ್ ಕಳ್ಸಿಕೊಟ್ನಂಬ್ರ್. ಅಂಗ್ಡಿ ಯಜಮಾನ ಶುಂಠಿ ಪಾವ್ಗೆ ಆರಾಣೆ ಅಂದ್ನಂಬ್ರ್. ತಹಸೀಲ್ದಾರಆರಾಣೆ ತುಟ್ಟಿ ಆತ್ ಅಂದ್ ಸಿಟ್ಗೆದ್ನಂಬ್ರ್ ಅದಕ್ ಅಂಗ್ಡಿಯಂವ ಸ್ವಸ್ತಕ್ ಬೇಕಾರೆ ಆಯನೂರ್ ಸಂತಿಗ್ ಹೋಯ್ನಿ ಅಂದಬ್ರ್. ತಹಸೀಲ್ದಾರ್ಗ್ ಆಗ ಸಂತಿ ಮಹತ್ತ್ವ ಅರ್ಥ ಆತ್. ಮಂಗಳೂರಾಂಗ್ ಬಿಟ್ರೆ ಹತ್ತ್ರ ಬೇರೆಲ್ಲೂ ಸಂತಿ ಪೇಟೆ ಇಲ್ಲದ್ದ್ ಗಮನಕ್ಕ್ ಬಂತ್. ಕಲೆಕ್ಟರ್ಗೆ ಸಂತಿ ಶುರು ಮಾಡ್ಕ ಅಂದೇಳಿ ಮನವಿಪತ್ರು ಕಳ್ಸಿಕೊಟ್ಟಂಬ್ರ್. ಕಲೆಕ್ಟರ್ ಈ ಕೃಷಿ-ಬೆಳೆ- ಸಾಗಾಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬಗ್ಗೆಲ್ಲ ಯೋಚ್ನಿ ಮಾಡಿ ಅನುಮತಿ ಪತ್ರ ಕಳ್ಸಿಕೊಟ್ಟಂಬ್ರ್. ಅಲ್ಲಿಂದ ಕುಂದಾಪ್ರ ಸಂತಿ ಶುರುವಾತ್ತ್ ಕಾಣಿ. ವ್ಯಾಪಾರ ವಹಿವಾಟ್ ಹೆಚ್ಚಾಯಿ ಸ್ವಂತ ಕಟ್ಟಡ ಕೂಡ ಕಟ್ಟಿಸಿದ್ರ್ ಕಾಣಿ ಸರಕಾರದವ್ರ್, ಕುಣದಾಪ್ರ ಸಂತಿಯಿಂದ ಜನರಿಗೆ, ಬೆಳೆಗಾರರಿಗೆ ಬಹಳ ದೊಡ್ಡ ಉಪಕಾರ ಆತ್ತ್. ಮಹಾಯುದ್ಧ, ಬರಗಾಲದಲ್ಲ್ ಆಥರ್ಿಕ ಏರು ಪೇರು ಆತ್ತಿದ್ರೂ ಅದ್ಕೆ ತಕ್ಕ ಹಾಂಗೇ ಹೊಂದ್ಕಂಡ್ ಕುಂದಾಪ್ರ ಸಂತಿ ನಿರಂತರವಾಯಿ ನಡ್ಕಂಡ್ ಬರತ್ತ್ ಕಾಣಿ. ಈಗ್ಲೂ ಕುಂದಾಪ್ರ ಸಂತಿ ಜೀವಂತವಾಯಿ ಇತ್ತ್. ಪುರುಸೊತ್ತ್ ಮಾಡ್ಕಂಡ್ ಶನ್ವಾರ ಕುಂದಾಪ್ರ ಸಂತಿಗ್ ಬನ್ನಿ ಅಕಾ?
-ಸ್ಮಿತಾಶ್ರೀ ಕುಂದಾಪುರ
ಕುಂದಾಪ್ರ ಡಾಟ್ ಕಾಂ- editor@kundapra.com